Thành tựu Đoan_Mộc_Tứ

Thủy tổ Thương Nho

Tử Cống không chỉ giỏi trong phương diện học nghiệp, chính trị mà còn giỏi trong quản lý tài kinh. 《 Luận ngữ · Tiên tiến 》 có nhắc đến lời nói của Khổng Tử: “Hồi dã kỳ thứ hồ, lũ không. Tứ bất thụ mệnh, nhi hóa thực yên, ức tắc lũ trung” ("Nhan Hồi đạo học đã khá rồi, mà vẫn còn nghèo, Đoan Mộc Tứ không nghe thấy, bỏ đi buôn bán, luôn luôn tính đúng") ý nói là Nhan Hồi đã gần như hoàn thiện về đạo đức, nhưng ông quá nghèo, đến mức ăn cũng thành vấn đề, trong khi Tử Cống không bị vận mệnh kiểm soát, đoán đúng thị trường, buôn bán phát đạt. "Sử ký-Trọng ni đệ tử liệt truyện" cũng ghi: “Tử cống hảo phế cử, dữ thời chuyển hóa tư…… Gia luy Thiên kim”, phiên dịch: Tử Cống dựa vào thị trường mà biến hóa kiếm tiền, trở thành Cự phú. Vì Tử Cống trong kinh doanh đại hoạch thành công, Tư Mã Thiên trong "sử ký · Hóa thực liệt truyện" cho rằng ông là một nhà thương nghiệp khổng lồ, khẳng định tác dụng của ông trong việc phát triển kinh tế.

Lỗ Vệ chi tương (Ở Lỗ và Vệ)

"Luận ngữ" chỉ nói Tử Cống xuất sắc về phương diện “Ngôn ngữ”, chứ không nói rằng người khác đánh giá ông như thế nào.

Tập tin:DMT cropped.jpgĐoan Mộc Tứ

Ông cũng có tài năng ưu việt trong những lĩnh vực khác. "Sử ký - Trọng Ni đệ tử liệt truyện" nói Tử Cống là “Thường tương Lỗ, Vệ” (Hay ở Lỗ và Vệ). Ông thầy già Khổng Tử cũng tin rằng ông có tài năng chính trị phi phàm. "Luận ngữ - Ung Dã" từng ghi rằng Quý Khang Tử đã hỏi Khổng Tử rằng Tử Lộ, Tử Cống, Nhiễm Cầu có làm chính trị được không, Khổng Tử hồi đáp rằng cả ba người đều có thể là nhà chính trị, tuy nhiên Khổng cũng phân biệt sự bất tương đồng các ưu điểm của ba người: “Do ( Tử Lộ ) dã quả”, “Tứ ( Tử Cống ) dã đạt”, “Cầu ( Nhiễm Cầu ) dã nghệ” ("Do là người quyết đoán", "Tứ có tài năng", "Cầu đa tài đa nghệ"). tử ba ưu điểm được Khổng Tử liệt kê, thì chúng tôi nghĩ rằng ưu điểm của Tử Cống —— “Đạt” (Tài năng), không thể thiếu đối với các chính trị gia. “Đạt” còn có nghĩa là thông đạt sự lý, hãy tưởng tượng một chính trị gia mà “Thông đạt sự lý”, người ấy như đứng trên một cái cao ốc, người ấy sẽ toàn cụ hóa vấn đề, xử lý chúng một cách có trật tự. Còn phẩm chất của Tử Lộ là “Quả” (quyết đoán), của Nhiễm Cẩu là “Nghệ” (đa tài đa nghệ), chỉ là những phẩm chất phụ. Bởi vì tử Cống có khả năng thông đạt sự lý, cộng với tài năng “Ngôn ngữ” kiệt xuất, mà ông được các nước như Lỗ, Vệ mời làm quan. Chính vì ông sở hữu tài năng chính trị, ông sẽ hoạt động ngoại giao thành công ở bốn nước Tề, Ngô, Việt, Tấn.

Giáo thư dục nhân (Dạy và giáo dục con người)

Trong những năm cuối đời, ông cũng bắt đầu dạy học giống như Khổng Tử, Đại phu nước LỗTử Phục Cảnh Bá là nhân tài ưu tú do ông đào tạo.

Liên quan